SUV-y to nie samochody terenowe, ale wiele z nich, choćby marki Jeep, dzielnie radzi sobie na bezdrożach. To zasługa nie tylko takich atrybutów jak wyższy prześwit i napęd na cztery koła, ale także zaawansowanej techniki zarządzania trakcją. Poznajcie działanie jednego z najlepszych systemów terenowych Jeep Selec-Terrain.
Dawniej była dźwignia reduktora i ewentualnie przycisk do uruchamiania blokady mechanizmu tylnej osi. Kierowcom to wystarczało? Tak można twierdzić, ale prawda jest taka, że musiało im to wystarczyć. Nie mieli niczego więcej.
Dziś nowoczesne auta terenowe i SUV-y oferują znacznie więcej. Zwłaszcza te drugie, które muszą sobie radzić bez tradycyjnych blokad mechanizmów. Jednak najlepsi producenci takich aut dbają o swoich klientów, którzy mogą zmaksymalizować działanie samochodu w trudnych warunkach terenowych w celu uzyskania możliwie najlepszej trakcji.
Od wielu lat w SUV-ach marki Jeep jest oferowany system Selec-Terrain obsługiwany pokrętłem. Jest to zaawansowany system zarządzania nawet kilkunastoma (zależnie od modelu) sterownikami poszczególnych mechanizmów odpowiedzialnych za ruch pojazdu. Począwszy od sterownika silnika i automatycznej skrzyni biegów, poprzez sprzęgło międzyosiowe, a na systemach ABS i kontroli trakcji kończąc.
W systemie Selec-Terrain można skorzystać z jednego z czterech trybów. Oto krótki opis działania każdego z nich, pomijając tryb w pełni automatyczny, przeznaczony głównie na drogi utwardzone i lekki teren.
Snow (śnieg): to ustawienie ma na celu uzyskanie maksymalnej płynności ruchu pojazdu oraz zminimalizowanie ryzyka poślizgu. Jeśli Jeep jest wyposażony w automatyczną skrzynię biegów, ruszanie odbywa się na drugim przełożeniu. W zależności od modelu, sprzęgło międzyosiowe przenosi większą siłę napędową na tylną oś lub blokuje się. Kontrola trakcji (TC) oraz system stabilizujący tor jazdy (ESC) działają z wysoką czułością, by kierowca niezależnie od swoich umiejętności mógł zawsze łatwo kontrolować pojazd.
Sand (piach): kluczowe znaczenie ma tu możliwość poruszania się, choćby w poślizgu. Dlatego też systemy eliminujące poślizg działają w pewnym uśpieniu – ESC i TC nie hamują pojazdu by zapobiec zduszeniu silnika. Automatyczna skrzynia biegów utrzymuje niskie przełożenia i średni lub wysoki zakres obrotów silnika, by do dyspozycji kierowcy oddać dużą porcję momentu obrotowego. Sprzęgło wielopłytkowe jest blokowane lub częściowo blokowane – stale przenosi moment na obie osie. Sama kontrola trakcji dba o blokowanie kół w niewielkim zakresie i przenoszenie napędu na drugie koło tej samej osi. Jeśli auto jest wyposażone w zawieszenie powietrzne Quadra-Lift, jest ono unoszone.
Mud (błoto): to ustawienie bardzo podobne do Sand. Do tego stopnia, że w niektórych modelach jest używane zamiennie, a na pokrętle Selec-Terrain nie ma podziału, lecz jedna pozycja Sand/Mud (np. Jeep Cherokee). Jeśli jednak jest jako oddzielny tryb, różni się od Sand głównie reakcją silnika na dodanie gazu – jest bardziej płynna, wolniejsza. Zapobiega to nadmiernemu poślizgowi kół. Jednocześnie napęd jest w pełni zblokowany, a kontrola trakcji przechodzi w tryb elektronicznych blokad mechanizmów różnicowych. Również w trybie Sand ustawienie zawieszenia Quadra-Lift zmienia się na wyższe.
Rock (skały): to tryb zarezerwowany wyłącznie dla pojazdów z serii Trailhawk oraz wyposażonych w system Quadra-Lift. Zawieszenie w tym trybie jest ustawione na najwyższy poziom, a działanie napędu na najszybszą reakcję na najmniejszy poślizg. Jednak nie jak w trybie Snow by zapobiegać poślizgowi kół, ale po to, by jak najszybciej zablokować działanie dyferencjału i przenieść moment obrotowy na koło o lepszej przyczepności. Tryb Rock zmienia także reakcję przepustnicy na jeszcze płynniejszą i wolniejszą, co pomaga korzystać z najniższych przełożeń w układzie napędowym. SUV-y z trybem Rock wyposażone są w skrzynie redukcyjne lub w skrzynie biegów z ultra niskim przełożeniem.
