W latach 90. Fiat wprowadził na rynek szereg małych i kompaktowych modeli, w tym ważne z polskiego punktu widzenia Cinquecento. Z drugiej strony włoski producent uzupełnił gamę o niszowe samochody sportowe.
Tipo było ostatnim samochodem zaprezentowanym przez Fiata przed nastaniem lat 90. Kompakt zastąpił w gamie firmy model Ritmo. Tipo zdobyło tytuł European Car of the Year 1989.
Pojazd zaprojektowany przez studio I.DE.A wyróżniał się przestronnością wnętrza. Tipo miało mniej kontrowersyjny wygląd niż Ritmo. Chociaż karoseria była kanciasta, cechowała się stosunkowo niskim oporem aerodynamicznym (Cd = 0,31).
Fiat przygotował dla kompaktu gamę nowych silników, w tym benzynowe 1,1, 1,4 i 1,6 oraz wysokoprężne 1,7 i 1,9 turbo. Tipo miało ocynkowane nadwozie. Opcją był układ ABS. Produkcją kompaktu w Europie zajmowała się fabryka w Cassino. Nowoczesny zakład był wyposażony w ponad 400 robotów montażowych.
Na bazie platformy przygotowanej dla Tipo powstała płyta, na której oparto takie modele, jak Alfa Romeo 155, Lancia Dedra oraz Fiaty Coupé i Tempra. Ten ostatni wszedł na rynek w 1990 r. i był następcą Regaty. Fiat Tempra to de facto Tipo w innych wersjach nadwoziowych: sedan i kombi. Pojazd plasował się poniżej wytwarzanej od połowy lat 80. Cromy.
Pod koniec 1991 r. odbyła się premiera Cinquecento. Spadkobierca modeli 500 i 126 zajął 2. miejsce w rywalizacji o nagrodę dla najlepszego Europejskiego Samochodu Roku 1993, przegrywając z innym maluchem – Nissanem Micrą.
Cinquecento wyszło spod ręki Giugiara. Produkcją samochodu zajęła się spółka Fiat Auto Poland, która powstała na bazie Fabryki Samochodów Małolitrażowych (FSM). Wbrew nazwie (Cinquecento to po włosku 'pięćset’) najmniejszy silnik w palecie miał 0,7 l. Mały Fiat był dla wielu Polaków pierwszym samochodem, a jego wersje Sporting i Troefo otworzyły drogę do kariery sporej grupie młodych kierowców rajdowych w latach 90.
W 1993 r. Fiat przejął całkowitą kontrolę nad Maserati, producentem sportowych i luksusowych samochodów. W tym samym roku zaprezentował też Punto, bodaj swój najważniejszy model dekady.
Punto zostało uhonorowane tytułem European Car of the Year 1995. Nowe auto segmentu B znacznie różniło się od leciwego poprzednika, czyli Uno. Punto zapoczątkowało nowy trend stylistyczny. Począwszy od niego, samochody Fiata nie były już kanciaste, ale zaokrąglone. Punto, podobnie jak Cinquecento, zostało narysowane przez Giorgietta Giugiara.
Auto szybko stało się przebojem. W listopadzie 1995 r. było najpopularniejszym samochodem w Europie. Wcześniej przez 154 miesiące z rzędu na Starym Kontynencie rządził Volkswagen Golf.
Niemiecki kompakt wygrywał pod względem sprzedaży w latach 1995 i 1996, ale Punto deptało mu po piętach i w końcu odebrało Golfowi koronę w 1997 r. Fiat sprzedał wówczas 590 000 egzemplarzy swojego modelu. Kolejne wcielenia Punto są w sprzedaży do dziś. Od 1993 r. wyprodukowano niemal 9 mln aut noszących tę nazwę.
Podczas salonu samochodowego w Brukseli w 1993 r. szerokiej publiczności został przedstawiony Fiat z przeciwnego do Punto bieguna. Model o prostej nazwie Coupé cechował się stylistyką, która do dziś przykuwa wzrok. Za wygląd karoserii odpowiadał Chris Bangle, późniejszy szef designu BMW, słynący z nieszablonowych i kontrowersyjnych pomysłów. Wnętrze to dzieło studia Pininfarina.
Z Fiatem Coupé wiąże się ciekawa historyjka – mówiono, że był on napędzany silnikiem Ferrari. W rzeczywistości pierwsze jednostki były ewolucjami motoru z Lancii Delty Integrale. Silniki 2,0 i 2,0 turbo rozwijały moc odpowiednio 139 i 190 KM. Coupé przetrwało na rynku do września 2000 r. i powstało w liczbie prawie 72 800 sztuk.
Fiat nie poprzestał na Coupé. W 1995 r. rozpoczęła się produkcja roadstera Barchetta (po włosku 'łódeczka’), opartego na płycie Punto. Samochód napędzany 130-konnym silnikiem 1,8 nawiązywał do małych spiderów z lat 50. i 60.
Wytwarzaniem Barchetty zajmowała się firma karoseryjna Maggiora, która w 2002 r. zbankrutowała. Po przerwie produkcja auta została wznowiona w 2004 r. w fiatowskich zakładach Mirafiori. Trwała jeszcze rok. W sumie na drogi wyjechało ok. 57 700 „łódeczek”.
Zapewne dla Fiata od małego roadstera ważniejsze były modele, które zastąpiły Tipo. Bravo i Brava zadebiutowały w 1995 r. Kompakty zaprojektowane przez wspomnianego Chrisa Bangle’a zostały wybrane Europejskimi Samochodami Roku 1996. Pojazdy były identyczne pod względem mechanicznym, różniły się jednak wyglądem tylnej części karoserii.
Bravo o 3-drzwiowym nadwoziu było zadziorne, a 5-drziowa Brava stateczna. Ten pierwszy wóz miał bagażnik o pojemności 280 l, a drugi o rekordowej wówczas jak na swój segment wielkości 380 l. Rok po Bravo i Bravie włoski producent pokazał model Marea, czyli następcę Tempry (sedan i kombi).
Bravo i Brava były ciekawymi samochodami w rozsądnej cenie, nigdy jednak nie nawiązały prawdziwej walki z Golfem czy Astrą. Podczas gdy firmy Volkswagen i Opel co rok sprzedawały po ponad 500 000 swoich kompaktów, to Fiat w najlepszym okresie musiał się zadowolić 270 000 egzemplarzy.
Ofensywa modelowa Fiata z połowy lat 90. objęła także segment dużych vanów. Włoski producent połączył siły z koncernem PSA, czego efektem były tzw. eurovany. Samochodowe czworaczki były sprzedawane pod różnymi markami i nieznacznie różniły się od siebie wzornictwem.
Citroën Evasion, Peugeot 806, Lancia Zeta i Fiat Ulysse miały szereg rozwiązań poprawiających ergonomię. Auta zostały wyposażone w odsuwane tylne drzwi po obu stronach nadwozia. Umiejscowienie lewarka zmiany biegów na konsoli środkowej i dźwigni hamulca ręcznego po stronie drzwi sprawiło, że pomiędzy przednim a tylnym rzędem foteli można było swobodnie się przemieszczać.
W 1996 r. Fiat zaprezentował Palio, określane mianem tzw. samochodu globalnego. Auto było produkowane i sprzedawane na najróżniejszych rynkach w zasadzie w niezmienionej formie. Wytwarzaniem modeli z rodziny Palio zajmowały się fabryki w Argentynie, Brazylii, Wenezueli, Chinach, Turcji, Rosji, Maroku, Republice Południowej Afryki i Polsce.
Pojazd występował w kilku wersjach nadwoziowych. Poza hatchbackiem opracowane zostały sedan (Siena), kombi (Palio Weekend) i pick-up (Strada). W zależności od karoserii Fiat mierzył od 3,7 do 4,1 m długości. Był więc niezbyt duży, ale tani i przestronny (bagażnik w Sienie miał aż 500 l pojemności), dzięki czemu w krajach rozwijających się odgrywał rolę samochodu rodzinnego.
W tym samym czasie, w którym ruszała sprzedaż Palio, w Grupie Fiat nastąpiła bardzo duża zmiana. Wieloletni szef koncernu Gianni Agnelli w 1996 r. odszedł na emeryturę, otrzymując tytuł honorowego prezesa. Stery we włoskim przedsiębiorstwie przejął Cesare Romiti. Za jego kadencji Fiat rozpoczął prace nad modelem, który po prezentacji z miejsca został okrzyknięty najbrzydszym autem świata.
[blo-link-inner href=”https://blog.pgd.pl/dawno-dawno-temu-w-motoryzacji-historia-fiata-czesc-1″]Dawno, dawno temu w motoryzacji – czyli historia Fiata [część 1][/blo-link-inner]
[blo-link-inner href=”https://blog.pgd.pl/dawno-dawno-temu-w-motoryzacji-czyli-historii-fiata-ciag-dalszy-czesc-2″]Dawno, dawno temu w motoryzacji – czyli historii Fiata ciąg dalszy [część 2][/blo-link-inner]
[blo-link-inner href=”https://blog.pgd.pl/od-nuova-500-do-dino-historia-fiata-cz-3″]Od Nuova 500 do Dino – historia Fiata [cz. 3][/blo-link-inner]
[blo-link-inner href=”https://blog.pgd.pl/rozowe-lata-70-historia-fiata-cz-4″]Różowe lata 70. – historia Fiata [cz. 4][/blo-link-inner]
[blo-link-inner href=”https://blog.pgd.pl/interesy-z-kaddafim-i-przejecie-alfy-romeo-historia-fiata-cz-4″]Interesy z Kaddafim i przejęcie Alfy Romeo – historia Fiata [cz. 5][/blo-link-inner]